Freak show, ludzkie zoo, teatr osobliwości. Strategie reprezentacji niepełnosprawności w XIX wiecznych widowiskach kulturowych WykładWykład wprowadza w historię wyłaniania się i ugruntowywania widowisk kulturowych zwanych freak shows, wpisujących niepełnosprawność i odmienność występujących w ramy teatru osobliwości. Na czym polegał mechanizm tych szczególnych spektakli kulturowych? Historia ludzkich relacji często opierała się na realizacji rozmaitych strategii dominacji, przybierających wiele form. Jedną z nich było łączenie wiedzy z wystawianiem Innego, zamykaniem jego obrazu w umownej scenicznej ramie spektakularyzującej niepełnosprawność czy odmienność. Inny zawsze budził ciekawość, zakłopotanie, zaintrygowanie, zdziwienie. Wystawianie Innego pomagało skonceptualizować i usytuować samego siebie, a skwapliwość, z którą aranżowano owe pokazy, wyraźnie to potwierdza. Ukazywanie tego, co dziwne i nowe, w ramach specjalnie przygotowywanych widowisk wyzwalało w widzach najróżniejsze emocje, od ciekawości, przerażenia, obrzydzenia, po podekscytowanie, podniecenie. Spektakle miały wiele możliwych scenariuszy, wiele możliwych formuł, lecz tym, co najistotniejsze, była relacja między widzem, aktorem i antreprenerem, relacja między władzą i przedstawieniem.
Ewelina Godlewska-Byliniak (1982) – kulturoznawczyni, absolwentka Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na UW (2006), obecnie adiunkt w Zakładzie Teatru i Widowisk Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.
Autorka książek Tadeusz Kantor: sobowtór, melancholia, powtórzenie (2011) oraz Teatr radio-logiczny Tymoteusza Karpowicza (2012), redaktorka antologii Odzyskiwanie obecności. Niepełnosprawność w teatrze i performansie (2017). Zajmuje się wybranymi zjawiskami teatralnymi (głównie XX wieku), a także historyczno-kulturową zmiennością pojęcia melancholii, kategorią głosu w humanistyce współczesnej oraz kwestią reprezentacji odmienności (przede wszystkim cielesnej) w kulturze. Obecnie jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół kategorii niepełnosprawności w teatrze i widowiskach XX wieku.
Justyna Lipko-Konieczna – dramaturżka, pedagożka i badaczka teatru, feministka. Absolwentka Wiedzy o Teatrze w Akademii Teatralnej w Warszawie oraz studiów doktoranckich w IKP UW. Współtwórczyni programu studiów Pedagogika Teatru (Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, IKP UW), na których prowadzi zajęcia. Od 2012 roku dramaturżka Teatru 21, w którym łączy teorię z praktyką, wprowadzając w obszar teorii teatru polskiego perspektywę studiów nad niepełnosprawnością. Razem z Eweliną Godlewską-Byliniak jest redaktorką książek 21 myśli o teatrze oraz Odzyskiwanie obecności. Niepełnosprawność w teatrze i performansie.
dodatkowe informacje: Wydarzenie tłumaczone na PJM.Wstęp wolny.
Wydarzenie w ramach projektu “Niepełnosprawność i społeczeństwo” realizowanego przez Biennale Warszawa we współpracy z Teatrem 21, ze środków Miasta Stołecznego Warszawy.
