Instalacja „Post-Apocalypsis” zaprezentowana została po raz pierwszy w stolicy Czech jako polska ekspozycja narodowa na 13. Praskim Quadriennale – największym na świecie wydarzeniu wystawienniczym poświęconym projektowaniu przestrzeni. Jury PQ 2015 nagrodziło jej twórców Złotym Medalem. Przez branżowe media „Post-Apocalypsis” uznana została z kolei za jeden z sześciu najlepszych polskich projektów nowych mediów.
Wyprodukowana przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego instalacja „Post-Apocalypsis: projektuje współczesną wizję świata sieciowego i globalnego. Widzowie wkraczają bezpośrednio w zagęszczoną przestrzeń danych pogodowych transmitowanych na żywo, między innymi z różnych miejsc energetycznych zagrożeń i katastrof na Ziemi (Czarnobyl, Los Alamos, Fukushima). Aktualizowane na bieżąco dane poddawane są artystycznemu przetworzeniu poprzez sonifikację – w ten sposób instalacja zostaje wypełniona audiosferą reagującą na ludzką obecność.
Obiektami ekspozycji są drzewa, które po przytknięciu do nich dowolnej części ciała „przemawiają” zniekształconymi fragmentami tekstów polskich romantyków. Bezpośrednią inspiracją dla instalacji był spektakl Jerzego Grotowskiego „Apocalypsis cum figuris”, jedno z najważniejszych przedstawień XX wieku.
To dźwiękowy pejzaż po katastrofie – z głośników dobiegają wycie wiatru, stukot, nieokreślone, niepokojące szumy, m.in. z Czarnobyla i Fukushimy. W białej przestrzeni na pordzewiałych prętach zbrojeniowych rozpięte są ostatnie strzępy dawnego życia – kawałki pni drzew
pisał o „Post-Apocacalypsis” Witold Mrozek w „Gazecie Wyborczej”.
Do prac nad interaktywną instalacją zaangażowano badaczy, programistów, kompozytorów, projektantów i architektów. Zespół stworzyli: Agnieszka Jelewska (kuratorka), Michał Cichy, Paweł Janicki, Michał Krawczak i Rafał Zapała. Jelewska zaprosiła do współpracy także architekta i scenografa Jerzego Gurawskiego.
Fakt oparcia się w tak znacznym stopniu na wspólnym procesie twórczym reprezentantów różnych dziedzin został dostrzeżony i doceniony przez jury PQ 2015. Przyznając autorom „Post-Apocalypsis” Złoty Medal (pierwszy od 36 lat dla polskich twórców) zwrócono także uwagę między innymi na „interaktywny charakter przestrzeni dźwiękowej odzwierciedlający współczesne koncepcje dotyczące relacji między naturą, ludźmi i technologią”.
Instalacja jest nieaktywna do momentu wejścia do niej, później zaczyna wymagać od widzów aktywności, skupienia, wysiłku, samodzielnego montażu bodźców walczących ze sobą nawzajem o dominację. Prezentowana instalacja jest jakby pewną wizją świata po apokalipsie, w którym wszystkie relacje pomiędzy uczestnikami tej samej przestrzeni zaczynają być negocjowane na nowo – wydarza się więc w relacjach pomiędzy człowiekiem, naturą i technologią
wyjaśniała Agnieszka Jelewska w rozmowie z Jackiem Kopcińskim w miesięczniku „Teatr”.
Instalacji towarzyszy polsko-angielska publikacja o tym samym tytule. Książka zawiera teksty realizatorów „Post-Apocalypsis” a także recenzje spektakli oraz eseje m.in. Marii Janion, Dariusza Kosińskiego, Dobrochny Ratajczakowej i Dariusza Szweda.
Kuratorka: Agnieszka Jelewska, projektant przestrzeni: Jerzy Gurawski i ARPA (Architektoniczna Pracownia Autorska Jerzego Gurawskiego), experience designer: Michał Krawczak, sound designer: Rafał Zapała, interaction designer: Paweł Janicki, interactive system engineer: Michał Cichy, producent wykonawczy: Anna Galas-Kosil (Instytut Teatralny), koordynator: Edyta Zielnik (Instytut Teatralny).
Instalacja jest częścią projektu SharedSpace: Music Weather Politics 2013-2016 we współpracy z Praskim Quadriennale.
Partnerzy: ARPA, HAT Research Center, firma DPS.
Tekst kuratorski o wystawie, Agnieszka Jelewska (PL)
Post-Apocalypsis, Agnieszka Jelewska(1)
Tekst kuratorski o wystawie, Agnieszka Jelewska (ENG)
Post-Apocalypsis, Agnieszka Jelewska (ENG)(1)
Ekosystem Post-Apocalypsis, Michał Krawczak (PL)
Ekosystem Post-Apocalypsis, Michał Krawczak
Ecosystem of Post-Apocalypsis, Michał Krawczak (ENG)
Ecosystem of Post-Apocalypsis, Michał Krawczak
Dwujęzyczna publikacja „Post-Apocalypsis”
Dwujęzyczna publikacja „Post-Apocalypsis”
MEDIA O POST-APOCALYPSIS
Nagrodzona medalem za projektowanie dźwięku (przyznaje się je w 15 kategoriach) polska ekspozycja „Post-Apocalypsis” odnosi się do słynnego przedstawienia Jerzego Grotowskiego „Apocalypsis cum figuris” z 1968 r. To dźwiękowy pejzaż po katastrofie – z głośników dobiegają wycie wiatru, stukot, nieokreślone, niepokojące szumy, m.in. z Czarnobyla i Fukushimy. W białej przestrzeni na pordzewiałych prętach zbrojeniowych rozpięte są ostatnie strzępy dawnego życia – kawałki pni drzew. Przytulając się do kory i uruchamiając czujniki, usłyszymy fragmenty poezji – m.in. recytowanej monotonnym, urywanym głosem Wielkiej Improwizacji z Mickiewiczowskich „Dziadów”.
Witold Mrozek, Gazeta Wyborcza /
Cała instalacja bazuje na nieustannie zmieniających się i bardzo dynamicznych relacjach zawiązujących się pomiędzy widzami (czyli podmiotami ludzkimi, jeśli chcielibyśmy używać dyskursu Latoura), drzewami-obiektami technologicznie przetworzonymi (podmiotami nie-ludzkimi) a aktualnym stanem naturalnym i sytuacją pogodową w różnych miejscach potencjalnych katastrof na Ziemi (na przykład Czarnobyl, Fukushima, Los Alamos).
Agnieszka Jelewska w rozmowie z Jackiem Kopcińskim, TEATR /
Instalacja stworzona przez polskich artystów ma wymiar interaktywny, angażujący odbiorcę, który wkracza w świat instalacji, gdzie dźwięk, pogoda i polityka (główne hasła tegorocznej edycji PQ) tworzą niezwykły ekosystem. Zwiedzających otacza audiosfera skomponowana z danych pogodowych pobieranych na bieżąco z wybranych punktów na Ziemi. Obiektami ekspozycji są drzewa, które po przytknięciu do nich dowolnej części ciała „przemawiają” fragmentami tekstów polskich romantyków.
Jacek Cieślak, Rzeczpospolita /
– Nasz odbiorca słucha całym ciałem, po przyłożeniu głowy lub innej części ciała do specjalnego interfejsu. A słucha polskich romantyków, czytanych jednak ze specyficznym zaburzeniem mowy – wyjaśniła kuratorka Agnieszka Jelewska. – Okazuje się, że te XIX-wieczne teksty antycypują całkiem współczesną problematykę relacji człowieka z naturą, także w ich apokaliptycznym wymiarze.
Agnieszka Jelewska w Poranku Dwójki /
