Warsztaty teatralnew Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego
Uważność w pracy aktora – pracy nad sobą i nad rolą Prowadzący: Mariusz Orski
Warsztaty to cykl 8 spotkań po ok. 4 godz. dziennie każde + jedno (przedostatnie) całodzienne
Termin: 11–18 lipca 2015
Celem aktora – jak wiemy z definicji Konstantego Stanisławskiego – jest „stworzenie życia ludzkiego ducha postaci scenicznej i pokazanie tego życia w formie artystycznej na scenie”.Aby stworzyć „życie ludzkiego ducha” trzeba nie tylko mieć dobrze opanowany warsztat aktorski, znać narzędzia i umieć się nimi sprawnie posługiwać. Trzeba także rozumieć siebie samego – wiedzieć i czuć, jak funkcjonuje człowiek w wymiarze duchowym, psychologicznym, cielesnym i społecznym.
Uczestnicy proponowanego cyklu spotkań warsztatowych mają okazję poznania i praktycznego wypróbowania jednego z najważniejszych aspektów poznawania siebie, pracy, twórczości i …życia – czyli tego, co najpełniej oddaje angielskie mindfulness, które można przetłumaczyć jako „pełnię świadomości” lub – jak pisał Czesław Miłosz – „jako uważność (słowo jest już u Mikołaja Reja) albo bycie uważnym. Znaczy to przyjmować z uwagą, to co jest teraz, zamiast zwracać się ku temu, co było, albo do tego, co będzie. Zbawienne dla męczenników sumienia, przeżuwających swoje dawne upadki, zbawienne dla niespokojnych, wyobrażających sobie ze strachem, co zdarzy się jutro”.
Uważność – w kontekście pracy aktora – to nie tylko „uwaga sceniczna”, koncentracja czy „kręgi uwagi”; to przede wszystkim umiejętność pełnej obecności w każdym momencie, zdolność bycia w pełni i naprawdę tu i teraz. Temu, jak ważna jest uważność, jak można ją w sobie pielęgnować i rozwijać oraz jak zastosować ją w pracy nad rolą, w tworzeniu postaci, poświęcone są nasze warsztatowe spotkania.
Ćwiczenia, które w ramach poszczególnych tematów wykonują uczestnicy warsztatów pochodzą z różnych źródeł i inspiracji – głównie z techniki Michaiła Czechowa, z metody MBSR (Mind-Body Stress Reduction to stworzona przez profesora medycyny na Uniwersytecie Massachusetts, Jona Kabat-Zinna, metoda ograniczania stresu w oparciu o samoświadomość poprzez pracę nad ciałem i umysłem), z bioenergetyki oraz z metod i technik stosowanych w relaksacji i medytacji.
***
Podczas spotkań warsztatowych poruszamy kolejno – w praktyce i w teorii – następujące zagadnienia:
1. Odkrywanie uważności – w życiu i na scenie.Świadomość ciała. Uważne jedzenie; smakowanie uważności.
2. Uważność w kontakcie ze światem: uważne słuchanie, uważne patrzenie, uważne posługiwanie się głosem.
3. Uważność ciała: uważne poruszanie się.
4. Praca nad rolą. Odwoływanie się do własnych doświadczeń w budowaniu postaci; świadomość napięć, sytuacji i reakcji stresowych.
5. Bycie z myślami
6. Emocje i bycie z nimi
7. Uważność w byciu z innymi (Dzień Uważności)
8. Podsumowanie doświadczeń z warsztatów
Każdy z uczestników warsztatów będzie równolegle pracował również nad rolą, nad stworzeniem konkretnej postaci scenicznej. W ten sposób będzie miał szansę praktycznego sprawdzenia i zastosowania tego, co poznał podczas warsztatów oraz okazję do refleksji nad istotą twórczości aktorskiej, nad tym, jak tworzy się rolę? Jak powstaje, rodzi się, rozwija i rozkwita postać sceniczna?
Warsztaty zakończą się publiczną prezentacją.
Zgłoszenia i zasady naboru
Udział w warsztatach jest bezpłatny. Uczestnicy zostaną wybrani przez prowadzącego na podstawie zgłoszeń. Powinny one zawierać podstawowe informacje biograficzne, dane teleadresowe oraz list motywacyjny. Zgłoszenia prosimy nadsyłać na adres luczkiewicz@instytut-teatralny.pl do 15 czerwca 2015. Osoby przyjęte na warsztaty zostaną o tym powiadomione drogą mailową.
Mariusz Orski
Reżyser, absolwent warszawskiej AKADEMII TEATRALNEJ /PWST/ (ukończył wydziały Wiedzy o Teatrze w 1980. i reżyserii w 1985 roku). Uczestnik staży i projektów Jerzego Grotowskiego (np. Teatr Źródeł). Stypendysta Fundacji Fulbrighta w San Francisco i w Nowym Jorku (1988) oraz Ministerstwa Kultury i rządu Francji (1983 i 1989).
Od czasu debiutu reżyserskiego („Tryptyk”, Teatr Studio w Warszawie, 1984 r.) pracuje w teatrach w Polsce (Warszawa, Poznań, Kraków, Łódź, Lublin, Bydgoszcz) oraz za granicą – w Europie, Azji (Buriacja, Indie, Izrael) i USA – gdzie wystawia spektakle, prowadzi warsztaty teatralne, staże reżyserskie i kursy aktorskie oraz wykłada (w latach 1989-99 był etatowym wykładowcą PWSFTviT w Łodzi). Reżyserował m.in. „Ślub” Witolda Gombrowicza i „Konferencję ptaków” (1999) w Indiach, w New Delhi, a w Polsce ostatnio „Miłość i politykę” (Teatr Korez, Katowice, 2015).
W roku 2001 jako stypendysta Ministra Kultury pracował nad projektem wystawienia całych „Dziadów” Adama Mickiewicza na Białorusi (w Witebsku), gdzie nigdy dotąd nie były wystawione. W następnym roku w warszawskim klubie CDQ wyreżyserował oparty na tekście Mickiewicza “obrzęd multimedialny” pt. „Dziady warszawskie”.
Eksperymentuje z różnymi technikami aktorskimi, szczególnie z metodą Michaiła Czechowa, a także np. z tańcem butoh: (spektakl pt. „Aoi”, Teatr na Woli, Warszawa 2008) oraz wykorzystuje w pracy warsztatowej metody zaczerpnięte między innymi z bioenergetyki i MBSR.
Związany z Polską Wspólnotą Pokoju podjął pracę z więźniami (w warszawskim Areszcie Śledczym), z którymi wystawił w maju 2011 roku spektakl pt. „Bajkowy las”.
Podejmuje również próby związane z filmem i technikami telewizyjnymi; współpracował m.in. z teatrem emigrantów i uchodźców “MIGRATOR THEATRE“ (w 2006 roku wyreżyserował “Rasę pieczątek” Simona Mola w Warszawie) oraz z TVP Kultura.Zajmował się także fotografią oraz projektowaniem scenografii do własnych spektakli. Był redaktorem wydania dwutomowych „Poezji” Czesława Miłosza (Wydawnictwo Krąg, 1980) oraz współtwórcą, redaktorem i fotografem miesięcznika “Fluid” (2000-2001).
Autor wstępu i współautor przekładu książek: Petera Brooka „Nie ma sekretów” oraz Uty Hagen „Szacunek dla aktorstwa”, wydanych w wydawnictwie łódzkiej PWSFTviT.
