fbpx
Patron

Patron

Profesor i długoletni wiceprzewodniczący Rady Naukowej IS PAN. Wszechstronny humanista, pedagog, historyk i badacz teatru. Twórca nowej dyscypliny naukowej - wiedzy o teatrze.

Zbigniew Raszewski był jednym z największych uczonych w najnowszej historii kultury polskiej. Napisał książki, które można nazwać kamieniami milowymi w dziejach wiedzy o teatrze, nauki, którą stworzył.

Studia polonistyczne ukończył w 1949 na Uniwersytecie Poznańskim, gdzie także w 1951 uzyskał tytuł doktora. Do 1953 pracował jako asystent profesora Zygmunta Szweykowskiego, który był dla młodego naukowca ważnym autorytetem, a następnie został przyjęty przez Leona Schillera do Sekcji Teatru Państwowego Instytutu Sztuki PAN w Warszawie. Z tą instytucją związany był najpierw jako docent, a później profesor, do końca życia. Od początku zaczął pracować w redakcji  „Pamiętnika Teatralnego”, stając się z czasem jego redaktorem naczelnym. Zredagował 36 roczników tego pisma (od 1956 wraz z Bohdanem Korzeniewskim), nadając mu rangę jednego z najciekawszych periodyków tego typu w Europie. Celem nadrzędnym redaktora było gromadzenie i porządkowanie wiedzy o teatrze w Polsce.

Zakres zainteresowań  Zbigniewa Raszewskiego był ogromny. Badał dzieje teatru polskiego od średniowiecza (Staroświecczyzna i postęp czasu, PIW, Warszawa 1963) do współczesności (Dejmek „Pamiętnik Teatralny” 1981, z.3-4 1981), od historii  i teorii dramatu (Partytura teatralna „Pamiętnik Teatralny” 1958, z.3-4) do teorii widowiska (Teatr w świecie widowisk, Krąg, Warszawa 1991), od architektury sceny do sztuki aktorskiej i reżyserii. Pisał monografie i syntezy, szkice i przyczynki, recenzje i noty. Najdonioślejszym efektem jego wieloletnich badań były dwie fundamentalne prace, które ugruntowały pozycję wiedzy o teatrze jako odrębnej dziedziny nauki. Pierwsza to dwutomowa biografia ojca polskiej sceny narodowej Wojciecha Bogusławskiego (Bogusławski, PIW, Warszawa  1972), druga to  Krótka historia teatru polskiego (PIW, Warszawa 1977) – całościowe, fundamentalne ujęcie dziejów naszej sceny od jej prapoczątków do roku 1939.

Oprócz prowadzenia badań własnych Zbigniew Raszewski inicjował i inspirował dzieła zbiorowe. Od 1968 do 1984 roku przewodniczył pracom redakcyjnym Słownika biograficznego teatru polskiego. Przez kilka lat kierował działem teatralnym Wielkiej Encyklopedii Powszechnej PWN. Napisał i opracował również wiele haseł dla zagranicznych słowników i encyklopedii.

Działalność badawczą i edytorską Zbigniew Raszewski  łączył z pracą pedagogiczną, którą bardzo lubił. W latach 1957-58 prowadził prywatne seminarium doktoranckie, a w latach 1971-73 i 1977-90 wykładał regularnie w warszawskiej szkole teatralnej, a gościnnie na wielu polskich uniwersytetach.

Był uczonym, w podstawowym znaczeniu tego słowa. Interesował go nie tylko teatr, ale świat w ogóle, rzeczy poważne i z pozoru błahe, ale nadające tym poważnym „smaku” i „barwy” – jak tłumaczył to swoim studentom. Kilkadziesiąt lat prowadził Raptularz, dziennik, w którym łączył zapiski  pamiętnikarskie z rozprawkami naukowymi, wycinkami z gazet, cytatami, zapisami rozmów przechodniów.

Zbigniew Raszewski położył dla polskiej nauki o teatrze zasługi zupełnie wyjątkowe. Ugruntował mianowicie w Polsce historię teatru jako naukę w całym tego słowa znaczeniu, czyli jako samodzielną, świadomą swych zadań i swoich odrębności badawczych dyscyplinę naukową.

– napisał po śmierci swojego wieloletniego współpracownika prof. Bohdan Korzeniewski.

Więcej o naszym Patronie i Jego dorobku na stronie www.encyklopediateatru.pl

Ten serwis korzysta z cookies Polityka prywatności