Zapraszamy do lektury 4. numeru „Monitora ETP”. Po dziesięciu latach obecności Encyklopedii Teatru Polskiego w Internecie i wobec ponad miliona jej użytkowników – informuje redakcja – postanowiliśmy rozpocząć otwartą ewaluację, do której użytkowników ETP zapraszamy, na temat tej formy prezentowania wiedzy o teatrze.
Poprosiliśmy o informację naszych zagranicznych kolegów tworzących podobne do naszej ETP kompendia – Milco Fejnenbuika (Holandia) i Ondřeja Svobody (Czechy) oraz Marka Waszkiela, współautora światowej encyklopedii lalkarskiej WEPA. W numerze znalazł się także tekst młodej badaczki, Barbary Michalczyk, korzystającej intensywnie z ETP, a należącej do pokolenia, które nie zna już świata bez Internetu. Nad potrzebą redefinicji stworzonych przed dekadą haseł – na przykładzie „performansu” i „performatyki” – zastanawiają się Tomasz Kubikowski i Łucja Iwanczewska.
Poza tym, jak w każdym numerze „Monitora”, znajdą Państwo świadectwa badań naukowych prowadzonych w rozmaitych ośrodkach. Publikujemy spory blok tekstów o przeszłości i współczesności teatrów emigracyjnych, nowo napisane biografie (Aleksandra Śląska, Izabella Cywińska, Irena Malkiewicz, Lidia Wysocka, Henryk Tomaszewski), niezwykłe historie Teatru Pudło oraz Teatru Zenkasi, dalszy ciąg zapisków Jerzego Timoszewicza w opracowaniu Magdaleny Raszewskiej, fragmenty dwóch większych tekstów poświęconych Janowi Pawłowi Gawlikowi (autorzy zainteresowali się tą znaczącą, a budzącą różnorodne kontrowersje postacią zupełnie niezależnie), opis słynnego spektaklu Dom na granicy według dramatu Sławomira Mrożka w Teatrze Groteska pióra Tadeusza Kornasia. Zamieszczamy też zbiór tekstów poświęconych zmarłemu niedawno wybitnemu badaczowi i autorowi ETP Zbigniewowi Majchrowskiemu. Znajdziecie też Państwo w tym numerze laudacje-prezentacje książek nominowanych do tegorocznej Nagrody Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych. Przypomnijmy, że laureatką została Maryla Zielińska, autorka dwutomowej monografii To. Biografia Jerzego Grzegorzewskiego (w ETP udostępniamy fragment książki, którą można kupić w księgarni Prospero: razem z albumem Janusza Górskiego).
Adres do kontaktu: monitor@encyklopediateatru.pl
–> PRZECZYTAJ MONITOR ETP NR 4/2023
Treść
Od redakcji ►[ 3 ]
ENCYKLOPEDYCZNE
Konteksty
Ondřej Svoboda
Czeska Encyklopedia Teatru ►[ 5 ]
Milco Feijnenbuik
Theaterencyclopedie.nl ►[ 8 ]
Marek Waszkiel
WEPA – światowa encyklopedia lalkarska ►[ 11 ]
Świeże spojrzenie
Tomasz Kubikowski
Czy dzisiaj napisałbym tak samo hasło „performans” do ETP? ►[ 15 ]
Łucja Iwanczewska
Performatyka ►[ 16 ]
Barbara Michalczyk
ETP na tapet wzięta ►[ 18 ]
NOWE W ETP
Teatry i zespoły
Joanna Szczepkowska
Historia Teatru Pudło ►[ 22 ]
Katarzyna Biela
Teatr Zenkasi ►[ 28 ]
Teatr emigracji – cienie
Piotr Dziewoński
Teatralne podróże Wiesława Mireckiego ►[ 34 ]
Piotr Dziewoński
Teatr „Sztafeta” ►[ 45 ]
Piotr Dziewoński
Warsztat Teatralny ►[ 50 ]
Teatr emigracji – nowe pokolenie
Dorota Kołodziejczyk
Trap Door Theatre, Chicago ►[ 55 ]
Karolina Prykowska-Michalak
The Polish Theatre Institute, New York (Polski Instytut Teatralny w Nowym Jorku) ►[ 60 ]
Karolina Prykowska-Michalak
Teatr przy Stoliku im. Alicji Szymankiewicz, Chicago ►[ 62 ] Daria Skjoldager-Nielsen
Teatr Wyobraźni Novum, Wethersfield ►[ 63 ]
Opisy przedstawień
Tadeusz Kornaś
Sławomir Mrożek, Dom na granicy
Teatr Lalki i Maski „Groteska” w Krakowie prem. 16 czerwca 1979 ►[ 64 ]
Biogramy
Barbara Osterloff
Joanna Szczepkowska ►[ 73 ]
Tadeusz Nyczek
Izabella Cywińska ►[ 81 ]
Marek Teler
Irena Malkiewicz ►[ 92 ]
Marek Teler
Lidia Wysocka ►[ 97 ]
Roman Dziewoński
Aleksandra Śląska ►[ 102 ]
Małgorzata Bruder
Henryk Tomaszewski ►[ 113 ]
Marek Teler
Uzupełnienia i poprawki do biogramów z SBTP ►[ 119 ]
ODKRYTE
Dariusz Kosiński
Jak Grotowski Kraków opuścił ►[ 126 ]
Magdalena Raszewska
Codzienność i ekscytacje ►[ 133 ]
Kalendarze Jerzego Timoszewicza, odc. 3 ►[ 137 ]
Grażyna Chmielewska
Aktorka Reduty – Irena Netto ►[ 144 ]
Zbigniew Majchrowski
Esej przy-graniczny ►[ 153 ]
W PISANIU
Gawlik x 2
Magdalena Raszewska
Przychodzi Gawlik do teatru ►[ 160 ]
Zenon Butkiewicz
Egzamin ►[ 168 ]
POŻEGNANIA
Zbigniew Majchrowski
Artur Nowaczewski
Profesor Zbigniew Majchrowski ►[ 178 ]
Zbigniew Majchrowski
L. ►[ 179 ]
Ludwik Janion
odpowiedź ►[ 179 ]
Anna Czekanowicz
jezu mówię ►[ 180 ]
Izabella Cywińska
Wojciech Ziemilski
Ciotka i patronka ►[ 181 ]
PRZECZYTANE
Laudacje książek nominowanych do nagrody PTBT za rok 2023
Diana Poskuta-Włodek
Brzmienia Wyspiańskiego ►[ 184 ]
Ewa Wąchocka
Obecność Witkacego ►[ 186 ]
Dorota Fox
Teatr, który nadchodzi? ►[ 188 ]
Paweł Płoski
To. Biografia Jerzego Grzegorzewskiego ►[ 191 ]
Anna Majewska
Tort Marcello ►[ 193 ]
Najnowsze nabytki Czytelni ETP ►[ 194 ]