fbpx
„MONITOR” Encyklopedii Teatru Polskiego

„MONITOR” Encyklopedii Teatru Polskiego

"Monitor" Encyklopedii Teatru Polskiego to półrocznik adresowany do użytkowników ETP oraz do społeczności badaczy teatru.
„Monitor” Encyklopedii Teatru Polskiego to półrocznik adresowany do użytkowników ETP oraz do społeczności badaczy teatru. Początkom teatru publicznego w Polsce towarzyszył „Monitor”, ukazujące się dwa razy w tygodniu pismo o hybrydycznym (podobnie do naszej Encyklopedii) charakterze – informacyjno-publicystyczne, ale także, jak na ówczesne czasy, często nowatorskie w treści i formie ze względu na wprowadzanie nowych, nieznanych wówczas gatunków literackich. Monitor Encyklopedii Teatru Polskiego zarejestrowano w międzynarodowym systemie informacji o wydawnictwach ciągłych i oznaczono symbolem ISSN 2956-431X.

 

Redaktorzy „Monitora ETP” (Dorota Buchwald, Wojciech Dudzik, Dariusz Kosiński, Janusz Legoń) o idei jego powstania:

Encyklopedia Teatru Polskiego ma już siedem lat. Z wielu stron słyszymy, że trudno sobie dzisiaj wyobrazić jakiekolwiek działanie badawcze, wydawnicze, edukacyjne, wystawiennicze, a nawet artystyczne, bez sięgnięcia do zasobów platformy elektronicznej, którą oddaliśmy do użytkowania w 2015 roku, w rocznicę 250-lecia teatru publicznego w Polsce.

Nasza Encyklopedia nawiązuje w sposób oczywisty do oświeceniowych idei upowszechniania wiedzy, choć przecież jej kształt w niczym nie przypomina klasycznego wydawnictwa. Ponad milion osób korzystających rocznie ze stale powiększającego się zasobu ETP daje nam poczucie, że poszliśmy właściwą drogą, łącząc za pomocą elektronicznej platformy wiedzę uporządkowaną (przygotowywaną specjalnie dla ETP) i źródła, bazy danych, kolekcje multimediów, cyfrowe książki i czasopisma, zdigitalizowane wersje dokumentów i informacje o dostępnych w Sieci archiwach.

Jesteśmy przekonani, że czas już zrobić krok dalej.

Początkom teatru publicznego w Polsce towarzyszył „Monitor”, ukazujące się dwa razy w tygodniu pismo o hybrydycznym (podobnie do naszej Encyklopedii) charakterze – informacyjno-publicystyczne, ale także, jak na ówczesne czasy, często nowatorskie w treści i formie ze względu na wprowadzanie nowych, nieznanych wówczas gatunków literackich.

Wśród wielu spraw publicznych zajmowało się też teatrem. Do dziś cenione są jego zasługi dla kształtowania postaw świadomego odbiorcy teatru, który starał się być czymś więcej niż tylko atrakcyjnym widowiskiem.

Przy wszystkich oczywistych różnicach nasze ambicje nie są wcale odległe i dlatego odważyliśmy się zaproponować Państwu nasz „Monitor” ETP. Do działania zmotywowało nas przede wszystkim poczucie, że po siedmiu latach powinniśmy Państwa zaprosić także na „zaplecze”, do naszego redakcyjnego pokoju (materialnie nieistniejącego), żeby nasza praca stała się bardziej widoczna i lepiej prezentowana na zewnątrz.

Zależy nam też na pozyskaniu do współpracy nowych autorek i autorów, nie ma bowiem co ukrywać, że po początkowej fali sporego zainteresowania i zaangażowania we współpracę z ETP wiele osób zajmujących się badaniami i historią teatru skupiło się na własnych zajęciach. Mamy świadomość, że osoby prowadzące badania teatralne dysponują ograniczonym czasem i zasobem sił. Na dodatek pandemia spowodowała, że dotychczasowe formy spotkań i prezentacji naszych działań w postaci publicznych dyskusji (np. podczas otwartych seminariów metodologicznych poprzedzających uroczystość wręczania dorocznych nagród Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych) nie były przez długi czas możliwe. Z drugiej strony wzrosło w sposób wcześniej nieobserwowany zainteresowanie zasobami cyfrowymi i komunikacją za pośrednictwem Internetu. Uznaliśmy więc, że czas najwyższy na nowy impuls i nową przestrzeń współpracy pod egidą ETP. Zapraszamy!

Redakcja „Monitora” ETP


Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego jest Narodową Instytucją Kultury finansowaną ze środków budżetu Państwa.

(Przeczytaj więcej na ten temat)

NUMER 1/2022

Pierwszy numer „Monitora” to dwa zasadnicze działy – Warsztatowy i Redakcyjny – wypełnione blokami tematycznymi. W części pierwszej są to: Opisy przedstawień (a w nim teksty Dariusza Kosińskiego, Marty Bryś i Janusza Legonia), Reflektor na „Dziady” (teksty Doroty Buchwald, Rafała Węgrzyniaka, Magdaleny Raszewskiej i Zbigniewa Majchrowskiego), Teatralia (tekst Pauliny Orth) i Biografie (opracowane przez Grażynę Chmielewską). W części „redakcyjnej” zamieszczono między innymi recenzje najnowszych książek w Czytelni ETP („Krypty Gustawa” autorstwa Leszka Kolankiewicza, antologii „Polska awangarda teatralna 1919–1939” Justyny Michalik-Tomali i „Dejmka” Joanny Biernackiej-Płoskiej) oraz teksty Doroty Buchwald, Moniki Krawul, Mateusza Żurawskiego i Janusza Legonia pozwalające zajrzeć „na zaplecze” redakcyjnej pracy, samej Encyklopedii Teatru Polskiego i do Pracowni Dokumentacji Teatru im. Barbary Krasnodębskiej Instytutu Teatralnego.

–> PRZECZYTAJ MONITOR ETP NR 1/2022


NUMER 2/2023

Wśród tematów drugiego numeru: ciąg dalszy rozważań nad opisami przedstawień (z trzypunktową receptą na dobrą recenzję), kwestia rękopisów Osterwy, teatry jawne w Generalnym Gubernatorstwie w sześćdziesiąt lat po wydaniu „wojennego” numeru „Pamiętnika Teatralnego”, teatr dipisów, sprawy teatralne na londyńskiej emigracji, pierwszy odcinek zapisków Jerzego Timoszewicza, amatorska prapremiera „Policji”, teatralia z „Prosto z Mostu”, nowe opisy (Replika, Uciekła mi przepióreczka, Przyjeżdżam jutro) i biogramy (Borucki, Aston, Utnik, Wiktorczyk, Gurawski), recenzje ważnych książek. Do tego komunikaty o trwających i zakończonych projektach Pracowni Dokumentacji Teatru IT oraz trochę encyklopedycznej statystyki. W obszernym numerze umieścili swoje teksty: Małgorzata Bruder, Dorota Buchwald, Łukasz Drewniak, Wojciech Dudzik, Piotr Dziewoński, Roman Dziewoński, Dominik Gańko, Stanisław Godlewski, Tadeusz Kornaś, Dariusz Kosiński, Tomasz Kubikowski, Janusz Legoń, Andrzej Linert, Zbigniew Majchrowski, Tomasz Mościcki, Piotr Olkusz, Paulina Orth, Magdalena Raszewska, Jacek Sieradzki, Wanda Świątkowska, Juliusz Tyszka, Halina Waszkiel, Mateusz Żurawski, Monika Żytkowiak.

–> PRZECZYTAJ MONITOR ETP NR 2/2023


NUMER 3/2023

Główny nurt tego wydania półrocznika stanowią historie teatrów i zespołów. Są to z jednej strony opisy historycznych już grup o różnorodnym charakterze – od niezwykłej konstelacji indywidualności, jaką zgromadzili i relatywnie długo utrzymali w twórczej dynamice twórcy legendarnego Qui Pro Quo (Tomasz Mościcki), przez o wiele luźniejszą, choć częściowo nawiązującą do tej tradycji grupę twórców kabaretu „Szpak” (Roman Dziewoński) oraz płynną, pozostającą w nieustannym ruchu trupę Teatru Ziemi Mazowieckiej (Piotr Morawski), po ideowy, poddany silnemu liderowi i niemal wyznawczy Teatr Rapsodyczny (Katarzyna Flader-Rzeszowska). Z drugiej strony, „Monitor ETP” przybliża działalność współczesnych kolektywów, które traktują ramy organizacyjne zaledwie jako stelaż dla działalności pozostającej na pograniczu aktywizmu, osobistej pasji i zawodowego zaangażowania. Przeprowadzone przez grupę studentek warszawskiej Akademii Teatralnej rozmowy z osobami tworzącymi najnowsze, niezwykle różnorodne formy twórczej działalności kolektywnej, a także reportaż o grupie Sztuka Ciała, wprowadzają w świat wielu osobom ze środowiska teatralnego mało znany.

–> PRZECZYTAJ MONITOR ETP NR 3/2023


NUMER 4/2024

Zapraszamy do lektury 4. numeru „Monitora ETP”. Po dziesięciu latach obecności Encyklopedii Teatru Polskiego w Internecie i wobec ponad miliona jej użytkowników – informuje redakcja – postanowiliśmy rozpocząć otwartą ewaluację, do której użytkowników ETP zapraszamy, na temat tej formy prezentowania wiedzy o teatrze.
Poprosiliśmy o informację naszych zagranicznych kolegów tworzących podobne do naszej ETP kompendia – Milco Fejnenbuika (Holandia) i Ondřeja Svobody (Czechy) oraz Marka Waszkiela, współautora światowej encyklopedii lalkarskiej WEPA. W numerze znalazł się także tekst młodej badaczki, Barbary Michalczyk, korzystającej intensywnie z ETP, a należącej do pokolenia, które nie zna już świata bez Internetu. Nad potrzebą redefinicji stworzonych przed dekadą haseł – na przykładzie „performansu” i „performatyki” – zastanawiają się Tomasz Kubikowski i Łucja Iwanczewska.

–> PRZECZYTAJ MONITOR ETP NR 4/2024


NUMER 5/2024

W numerze opisy słynnych spektakli – Kordiana w Teatrze 13 Rzędów i Szalonej lokomotywy Teatru STU, nowe hasła przedmiotowe (burleska, rewia, szopka), hasła poświęcone zespołom i scenom – w tym bardzo ciekawe w dzisiejszym kontekście historie dwóch warszawskich kabaretów Ścichapęk i Chórpiór, dawne i nowe historie artystów tworzących poza granicami kraju: Teatr dla Dzieci i Młodzieży „Syrena” w Londynie oraz sylwetka jego twórczyni Reginy Krajewskiej, rozmowy z Zofią Delest, artystką pracującą w Brunszwiku i Martyną Majok, mieszkającą w Nowym Jorku dramatopisarką, laureatką Nagrody Pulitzera. Publikujemy też spory blok materiałów poświęconych „odzyskiwanej” po latach awangardzie – przetłumaczony specjalnie dla „Monitora” fragment książki A Lexicon of the Central-Eastern European Interwar Theatre Avant-garde (Leksykon międzywojennej awangardy teatralnej Europy Środkowo-Wschodniej), która ukazała się nakładem Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego oraz Performance Reseach Books, recenzję pierwszego polskiego wyboru pism Emila Františka Buriana Teatr dynamiczny oraz, będącą być może zaskoczeniem dla teatrologów, opowieść o silnym wpływie André Antoine’a na historię kina.

–> PRZECZYTAJ MONITOR ETP NR 5/2024

 

Powiązane