9 września w Instytucie Teatralnym odbyło się pierwsze spotkanie w ramach cyklu Interwencyjne Forum Teatralne, zatytułowane „Pracownik w kryzysie uzależnienia”. W wydarzeniu wzięło udział kilkunastu dyrektorów i dyrektorek teatrów z całej Polski. Spotkanie poprowadzili Eliza Giędosz-Dymek – psycholog specjalizująca się w pracy z osobami uzależnionymi, Marcin Czarnecki – prawnik specjalista w zakresie prawa pracy oraz Przemysław Kieliszewski – dyrektor Teatru Muzycznego w Poznaniu.
Tematem spotkania była problematyka uzależnień wśród pracowników teatrów oraz sposoby reagowania na takie sytuacje, a także możliwości realnej pomocy osobom dotkniętym uzależnieniem.
Mecenas Marcin Czarnecki podkreślił, że w miejscu pracy konieczne jest „zero tolerancji do picia i zero tolerancji dla tolerancji picia w pracy”. Wskazał, że pracownik pod wpływem substancji odurzających jest nieefektywny, może stanowić zagrożenie zarówno dla siebie, jak i współpracowników. Odpowiedzialność za zapewnienie bezpieczeństwa w pracy spoczywa na kierowniku lub dyrektorze instytucji. Incydent spożywania alkoholu czy innych substancji psychoaktywnych w miejscu pracy sytuuje się pomiędzy prawem pracy a prawem karnym. Oba kodeksy zobowiązują pracodawcę do wprowadzenia środków i procedur jasno mówiących o tym, że nie ma przyzwolenia na substancje psychoaktywne podczas wykonywania obowiązków służbowych.
Psycholog Eliza Giędosz-Dymek skupiła się na interwencji w duchu dialogu motywującego, który pomaga w rozmowie z osobą uzależnioną. Podkreśliła, że uzależnienie to źródło cierpienia zarówno dla samej osoby, jak i jej bliskich, a motywacyjna rozmowa sprzyja refleksji i uniknięciu „etykietowania”. Celem nie jest wejście dyrektora-pracodawcy w rolę terapeuty pracownika, ale wykorzystanie metod dialogu motywującego podczas rozmowy interwencyjnej, tak by była ona skuteczna i niekonfrontacyjna. Stanowi to przejaw “etyki troski”, wiele jednak zależy od relacji pracodawcy z pracownikiem.
Przemysław Kieliszewski, jako ostatni prelegent, połączył perspektywy prawną i psychologiczną, dzieląc się własnym doświadczeniem w pracy z uzależnionymi pracownikami. Podkreślił, że teatr to specyficzne miejsce pracy, a uzależnienie jest „chorobą emocji”, dlatego osoba dotknięta tym problemem potrzebuje wsparcia i zrozumienia. Kieliszewski wyjaśnił, że pomoc uzależnionemu pracownikowi jest elementem jego podejścia opartego na przywództwie służebnym i wymaga zmiany kultury organizacyjnej w teatrze.
W trakcie dyskusji poruszono również temat mechanizmów współuzależnienia, zwłaszcza krycia picia w pracy, co okazało się jednym z istotnych aspektów omawianych problemów.
Spotkanie było pierwszym z cyklu warsztatów poświęconych problematyce uzależnień w środowisku teatralnym i stanowiło przestrzeń do wymiany doświadczeń oraz refleksji na temat roli dyrektorów teatrów w rozwiązywaniu tego trudnego problemu.
O kolejnych spotkaniach z cyklu Interwencyjne Forum Teatralne będziemy informować.