Spotkanie poświęcone Irenie Solskiej, w którym udział wezmą: Patrycja Dołowy, dr Natalia Jakubowa, prof. Lidia Kuchtówna, prof. Dariusz Kosiński i Paweł Passini.Spotkanie towarzyszy warszawskimi pokazom przedstawienia THE HIDEOUT/KRYJÓWKA w reżyserii Pawła Passiniego.
Irena Solska znana jest i pamiętana jako gwiazda i legenda teatralnej Młodej Polski, niesamowita ruda kobieta o niezwykłej urodzie, „muza i egeria”, demoniczna i subtelna, źródło i obiekt szaleństwa młodego Witkacego. Pamięta się, że grała Rachelę w lwowskim „Weselu”, czasem też przypomina, że była pierwszą aktorką, która pojawiła się nago na scenie. Mało kto już jednak wie, że w dwudziestoleciu międzywojennym prowadziła w Warszawie własny teatr, który podejmował jedne z najśmielszych eksperymentów scenicznych tego czasu i do którego po latach odwoływał się Jerzy Grotowski. A o jej warszawskich losach i działaniach z lat okupacji wie już naprawdę niewielu.Teraz Solska wraca do Warszawy. Wraca za sprawą prezentacji przedstawienia THE HIDEOUT/KRYJÓWKA przygotowanego przez Pawła Passiniego i jego neTTheatre. Jego premiera odbyła się w Lublinie 20 października, ale 25 października w specjalnie wynajętym mieszkaniu rozpoczną się pokazy warszawskie, którym patronuje Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.Pragniemy zaprosić do rozmowy o Solskiej – tej znanej i tej nieznanej. Przyjrzeć się jej wizerunkom, posłuchać opowieści, zadać własne pytania.
IRENA SOLSKA
Irena Solska, właśc. Karolina Poświk (1875-1958), aktorka, reżyserka, dyrektorka teatrów. Debiutowała w 1896 w Łodzi i w tym samym roku zaangażowała się do teatru krakowskiego, występując początkowo pod pseudonimem Pomian, a od 1899 pod scenicznym nazwiskiem męża, Ludwika Solskiego. W krótkim czasie stała się jedną z największych gwiazd Młodej Polski a pozycję tę umocniła grając za dyrekcji Tadeusza Pawlikowskiego we Lwowie (1900-05) i za dyrekcji swego męża ponownie w Krakowie (1905-10). Była legendarną odtwórczynią modernistycznych kobiet demonicznych (m.in. Rachela w „Weselu”, 1901; Ewa w „Śniegu” Stanisława Przybyszewskiego, 1903; Psyche w „Erosie i Psyche” Jerzego Żuławskiego i Dziwna w „Skarbie” Leopolda Staffa, 1904). Wielkie sukcesy odnosiła także w tragediach (Joas w „Sędziach” Stanisława Wyspiańskiego, 1909) oraz w komediach (Mrs. Erlynne w „Wachlarzu” lady Windermere Oscara Wilde’a, 1906; tytułowa rola w Mirandolinie Carla Goldoniego, 1907). Po 1910 roku występowała głównie gościnnie i dopiero w 1919 osiadła na dłużej w Warszawie, występując najpierw w Teatrze Rozmaitości (1921-23), a później w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego, gdzie zagrała Żonę w „Nie-Boskiej komedii” Zygmunta Krasińskiego w reżyserii Leona Schiller (1926). Nie mając stałego angażu organizowała własne zespoły objazdowe. W latach 1932-33 kierowała awangardowym Teatrem im. Stefana Żeromskiego w Warszawie, w którym m.in. na scenie symultanicznej zaprojektowanej przez Helenę i Szymona Syrkusów wystawiono „Boston” Bernarda Blume’a (1933). W drugiej połowie lat 30. występowała gościnnie, by wreszcie dostać angaż do zespołu teatrów TKKT. Okupację spędziła w Warszawie. Była zaangażowana w pomoc ukrywającym się Żydom. Po 1945 roku została skierowana do pracy przy organizacji życia teatralnego na Ziemiach Odzyskanych (kierowała teatrem w Legnicy, 1948-49), ale postępująca choroba Parkinsona uniemożliwiła jej pracę. Ostatnie lata życia spędziła w Domu Aktora Weterana w Skolimowie. Pośmiertnie opublikowano jej „Pamiętnik” (1978).
