Przed nami podwójna premiera – kolejnego numeru „Polish Theatre Journal” i książki z serii Wiedza o teatrze Post-teatr i jego sprzymierzeńcy, współwydawanych przez Instytut Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego i Akademię Teatralną im. Aleksandra Zelwerowicza.
W kolejnym numerze „Polish Theatre Journal” 1 (5)/2018 przyglądamy się intrygującemu zjawisku w młodym polskim teatrze, dla którego zaproponowaliśmy nazwę post-teatr.
Wojtek Ziemilski, Anna Karasińska, Ania Nowak, Marta Górnicka, Marta Ziółek oraz ich coraz liczniejsi sojusznicy (m.in. Weronika Szczawińska, Agnieszka Jakimiak, Anna Smolar, Grzegorz Laszuk, Justyna Sobczyk, Michał Buszewicz, Paweł Sakowicz, Romuald Krężel) śmiało przeobrażają rodzimą scenę. Co charakteryzuje ich prace? Upodobanie do teatralnego minimalizmu, skłonność do narracji autotematycznych lub autobiograficznych, zainteresowanie praktykami partycypacyjnymi. Ich droga do teatru nie była prosta, niemal nikt z nich nie ukończył studiów reżyserskich, pierwsze kroki w zawodzie stawiali z dala od instytucjonalnego mainstreamu, a często – z dala od Polski. Kontekstów dla ich działań trzeba szukać z dala od lokalnego układu, bliżej dokonań najważniejszych twórców europejskiego teatru eksperymentalnego i tańca.
Jednym z centralnych tematów całego zbioru jest problem spektaklu i spekatularności jako głównego mechanizmu współczesnej kultury. Twórcy post-teatru okazują się wyjątkowo wyczuleni na rosnącą dominację spektaklu (zarówno w wąskim, teatrologicznym rozumieniu tego pojęcia, jak i szerszym, wprowadzonym niegdyś przez francuskich sytuacjonistów), zarazem jednak nie porzucają struktury spektaklu teatralnego, trwają bowiem w przekonaniu, że teatr – jak żadne inne medium sztuki – daje im dostęp do sytuacji spotkania, ucieleśnionej wymiany między wykonawcą a odbiorcą, a przez to stwarza szansę, by restrykcje spektaklu choćby na chwilę osłabić.
Równocześnie ukazują się numer tematyczny „PTJ” on-line w polskiej i angielskiej wersji oraz książka pod redakcją Tomasza Platy, twórcy tytułowego terminu. Premiera obu wydawnictw 27 kwietnia 2018, w dniu otwarcia wystawy „Inne tańce” w Centrum Sztuki Współczesnej, na której prezentowane są m.in. prace Anny Karasińskiej, Marty Górnickiej, Ani Nowak, Marty Ziółek czy Wojtka Ziemilskiego.
PTJ dostępny jest online pod adresem www.polishtheatrejournal.com.
