„Choreografia: polityczność” pod redakcją Marty Keil to precyzyjnie utkany zbiór tekstów, których autorzy i autorki przyglądają się współczesnym praktykom choreograficznym jako praktykom politycznym. Teksty stanowią także rodzaj „mapy” ułatwiającej poruszanie się w przestrzeni współczesnej choreografii.
Książka „Choreografia: polityczność” dostępna jest w dwóch formatach – .epub i .mobi – na stronie Wydawnictwa Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego. Składa się na nią kilkanaście tekstów wybitnych artystek i artystów oraz badaczek i badaczy, pokazujących choreografię jako narzędzie formułowania i wyrażania myśli, przestrzeń działań krytycznych i praktyk oporu. Znalazły się tu zarówno artystyczne manifesty, jak i naukowe analizy oraz zapisy procesu pracy. Zebrane materiały, w większości dotąd nietłumaczone na język polski, wchodzą ze sobą w relacje, wytwarzają napięcie, czasem pozostają w niezgodzie.
We wstępie antologii Keil pyta, po co w ogóle choreografię rozpatrywać z perspektywy politycznej, czy naprawdę nie ma obszaru wolnego od tej perspektywy i czy nie da się o tej polityczności na chwilę zapomnieć? Odpowiedź autorki jest krótka i jednoznaczna: nie da się.
Polityczność to także decyzja o tym, jak ustanawiasz relację z widownią, jak podjąć temat albo jak go porzucić, na co zwrócić uwagę, co puścić mimo uszu. To układ krzeseł na widowni – albo ich brak. To wybór tematu i kontekstu. Sytuacja społeczna i ekonomiczna, w jakiej pracujesz. Wybór, czyją sprawę dopuszczasz do głosu. To kontekst, w jakim spektakl jest produkowany i pokazywany. To także decyzja o szerokim udostępnieniu partytury lub scenariusza albo ścisłego zastrzeżenia ich prawami autorskimi. Albo decyzja, by porzucić projekt.
„Choreografia: polityczność” została wydana w 2018 roku przez Instytut Teatralny, Art Stations Foundation, Instytut Muzyki i Tańca oraz East European Performing Arts Platform i była pierwszym tomem serii. W 2019 roku ukazał się drugi tom – „Choreografia: autonomie”.
„Choreografia: polityczność” to ważna publikacja na polskim rynku wydawniczym, szczególnie dzięki zachowaniu polifoniczności głosów autorów dyskutujących ze sobą o tańcu i polityce. Głosów autentycznych, nie ukrytych za akademickimi hasłami, usytuowanych pomiędzy krytyką współczesnego neoliberalizmu a praktyką choreograficzną.
Niewątpliwą wartością publikacji jest powrót do idei polityczności w sztukach performatywnych, poruszonej w polskim dyskursie przez Pawła Mościckiego w publikacji „Krytyki Politycznej” Polityka teatru. Eseje o sztuce zaangażowanej wydanej w 2008 roku, czyli niemal o dekadę wcześniej. Jej ukazanie się otworzyło szeroką dyskusję o polityce w polskim teatrze. Natomiast Witold Mrozek w ramach autorskiego programu kuratorskiego Polityki tańca (2011) w Instytucie Teatralnym oraz towarzyszącej mu dyskusji panelowej: Poza autonomię, poza autonomii z udziałem Rafała Urbackiego, Igora Stokfiszewskiego oraz Wojtka Klimczyka pogłębił dociekania w tym zakresie w przestrzeni choreografii. W formie uporządkowanej splot idei polityczności i sztuki powraca właśnie dzięki antologii „Choreografia: polityczność” pod redakcją Marty Keil.
Fragment recenzji Anny Królicy | www.taniecPOLSKA.pl
Twórcy
Autorzy: Ana Vujanović, Alice Chauchat, Mark Franko, Jonathan Burrows, Andre Lepecki, Rudi Laermans, Mette Ingvartsen, Xavier le Roy, Bojana Cvejić, Christine de Smedt, Gabriele Klein, Nobody’s Business, Boris Charmatz, Jan Ritsema, Oliver Marchart, Randy Martin, Bojana Kunst.
Tłumaczenia: Olga Drenda, Marta Keil, Agata Kozielska, Małgorzata Paprota, Monika Rokicka, Bartosz Wójcik.
Projekt graficzny i skład: kilku.com (Idalia Smyczyńska i Robert Zając).
Korekta, indeks, bibliografia: Monika Krawul.
