Z przykrością informujemy, że ze względów bezpieczeństwa oraz obowiązujących przepisów w związku z COVID-19, jesteśmy zmuszeni do podjęcia decyzji o przełożeniu jutrzejszego wydarzenia w ramach cyklu „Książka w teatrze” na inny termin. Liczymy, że o naszym nowym wydawnictwie – książce „Krypta Gustawa” Zbigniewa Majchrowskiego – porozmawiamy już niedługo, w życzliwszych epidemicznie okolicznościach.
Czekając na możliwość spotkania, przepraszamy za zmianę i ewentualne niedogodności, które spowodowała. O nowej dacie i szczegółach dotyczących wydarzenia będziemy informować na naszej stronie internetowej oraz w mediach społecznościowych.
Zespół IT.
Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego zaprasza 25 stycznia o godz. 18:00 na kolejne spotkanie z cyklu „Książka w teatrze”, poświęcone książce profesora Zbigniewa Majchrowskiego „Krypta Gustawa”. Bezpłatne zaproszenia można pobrać na stronie internetowej IT oraz w serwisie GoOut.net.
„Dziady” bez męskiego bohatera – czy to takie zaskakujące? Co najmniej od czasu krakowskich „Dziadów” w inscenizacji Konrada Swinarskiego (1973) reżyserzy i reżyserki coraz częściej i śmielej uwalniają arcydramat Mickiewicza spod męskiej dominacji i osadzają punkt widzenia w postaciach kreowanych przez aktorki. Jerzy Grzegorzewski powierzył Widzenie Księdza Piotra Teresie Budzisz-Krzyżanowskiej (1987) i Małgorzacie Hajewskiej-Krzysztofik (1995), Tadeusz Konwicki zobaczył w Mai Komorowskiej Guślarkę (1989), Michał Zadara uczynił z Anny Ilczuk (2014-2016) medium samego poety, a Maja Kleczewska w roli Konrada osadziła Dominikę Bednarczyk (2021). Co dzieje się z kliszami interpretacji arcydramatu Mickiewicza, jeżeli spojrzymy na ten heroicznie zmityzowany utwór z perspektywy kobiecej?
Autor książki „Krypta Gustawa” – profesor Zbigniewa Majchrowski – proponuje, aby o „Dziadach” porozmawiać w Chórze Kobiet.
Chór Kobiet: Dominika Bednarczyk, Dorota Buchwald, Maja Komorowska, Anna Ilczuk, Joanna Szczepkowska, Dziad: Zbigniew Majchrowski
„Krypta Gustawa” profesora Zbigniewa Majchrowskiego została wydana nakładem Wydawnictwa Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w serii wydawniczej Nowa Biblioteka Instytutu Teatralnego. To druga część monografii o scenicznym „przepisywaniu” Dziadów skupiona na przedstawieniach powstałych po 1989 roku. Część pierwsza, głośna Cela Konrada ukazała się w 1998 roku.
Czy Dziady są toksycznym arcydziełem? Czy nadal stanowią opresyjną inicjację w polskość, jak uważał Czesław Miłosz, pisząc w Ziemi Urlo, że swą wizją Mickiewicz „zapeklował Polaków w mesjańskim nacjonalizmie, który ma to do siebie, że pochłania każdego, kto mu się opiera”? Jak uwolnić to, co w Dziadach uniwersalne, od nacisku polonocentrycznych matryc lekturowych i ich edukacyjnych nadużyć? Jak od „Daj mi rząd dusz!” przejść do „Dajcie mi człowieka…”? Najnowsza historia sceniczna „Dziadów” podpowiada niejedną odpowiedź. Mniej interesować mnie będzie teatr jako medium literatury dramatycznej, bardziej – teatr jako medium emocji zbiorowych. […] Warto opowiedzieć o scenicznym zdejmowaniu z arcydramatu interpretacyjnych klisz przez nieufnych reżyserów i reżyserki, o wyłuskiwaniu nowych podtekstów przez aktorki i aktorów, o dekonstruowaniu mitów nadpisanych nad Dziadami. Mickiewiczowski Konrad wcale nie musi zejść ze sceny, by ustąpić miejsca Gustawowi, wystarczy, że odzyska utraconą „połowę” biografii.
Tymi słowami Zbigniew Majchrowski charakteryzował przedmiot swoich rozważań, rozpoczynając cykl spotkań-wykładów, które odbyły się w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego na przełomie 2018 i 2019 roku pod tytułem „Dziady – transformacje” i zapowiadały Kryptę Gustawa jako kontynuację monografii Cela Konrada. Powracając do Mickiewicza (1998), która skupiała na XX-wiecznych odczytaniach teatralnych arcydramatu Mickiewicza.
W Krypcie Gustawa autor przygląda się Dziadom w świetle inscenizacji powstałych po 1989 roku do dzisiaj. Wstępne wersje fragmentów tej książki, publikowane w czasopismach („Dialog”, „Didaskalia”, „Konteksty”) bądź w tomach zbiorowych, zostały przeredagowane, a niekiedy znacznie poszerzone. Książkę wzbogaca imponujący materiał ikonograficzny, na który składają się liczne fotografie z przedstawień, ale także obszerny i ciekawy zbiór ilustracji kontekstowych, obejmujący archiwalia, grafiki, fotografie prasowe, fotosy z filmów, dokumentację wystaw i akcji plastycznych, a nawet „zrzuty” z mediów społecznościowych, niemal z ostatniej chwili.
„Krypta Gustawa” (w cenie 45 zł) dostępna jest w księgarni „Prospero” Instytutu Teatralnego – jedynej w Polsce specjalistycznej księgarni poświęconej w całości teatrowi – oraz przez strony internetowe księgarni, wydawnictwa i IT, a także w sklepie na fanpage’u FB Instytutu.
PRZEJDŹ NA STRONĘ KSIĘGARNI „PROSPERO”
