fbpx
„Teatralne maski Tadeusza Łomnickiego” | Wystawa w Galerii Kordegarda

„Teatralne maski Tadeusza Łomnickiego” | Wystawa w Galerii Kordegarda

Na wystawę, zorganizowaną z okazji 30. rocznicy śmierci Tadeusza Łomnickiego, składają się 52 fotografie prezentujące wybrane wybitne kreacje teatralne aktora.
opublikowano 23 lutego 2022
Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego i Narodowe Centrum Kultury od 3 do 27 marca zapraszają do Kordegardy, galerii NCK na wystawę fotograficzną, prezentującą dokonania artystyczne Tadeusza Łomnickiego.

 

Kolejne wspólne przedsięwzięcie wystawiennicze Instytutu Teatralnego i Narodowego Centrum Kultury prezentuje postać króla polskiej sceny drugiej połowy XX wieku – Tadeusza Łomnickiego. Pretekstem do tego ciekawego spotkania i przypomnienia artystycznego dorobku Łomnickiego jest 30. rocznica jego śmierci, która minęła 22 lutego.

Genialny aktor był mistrzem nie tylko dla swoich studentów, ale też inspiracją dla scenicznych i filmowych współpracowników, w tym wybitnych reżyserów, np. Erwina Axera, Konrada Swinarskiego, Romana Polańskiego, czy Andrzeja Wajdy. Niespełniony dramatopisarz i artysta totalny pożegnał doczesność na deskach teatru Nowego w Poznaniu, który od dziesięciu lat nosi imię Tadeusza Łomnickiego. Ostatnie wypowiedziane przez niego słowa to kwestia tragicznego szekspirowskiego bohatera – króla Leara: „Więc jakieś życie świta przede mną. Dalej, łapmy je, pędźmy za nim, biegiem, biegiem!”. Swoje intensywne życie całkowicie podporządkował pracy twórczej. Przez blisko pół wieku na scenie i przed kamerą dostarczył nam niezapomnianych wzruszeń
– komentuje prof. Rafał Wiśniewski, dyrektor Narodowego Centrum Kultury.

Na ekspozycję składają się 52 fotografie portretowe, prezentujące wybrane wybitne kreacje teatralne Tadeusza Łomnickiego. Zobaczymy aktora w rolach tytułowych w „Kordianie” Słowackiego i w „Karierze Artura Ui” Brechta, jako Orestesa w „Muchach” Sartre’a i w „Ifigenii w Taurydzie” Goethego. W Kordegardzie możemy zobaczyć fotografie dokumentujące role Łomnickiego z repertuaru klasycznego, m.in..: Solonego w „Trzech siostrach” Czechowa, Łatki w „Dożywociu” Fredry, tytułowego Fantazego z dramatu Słowackiego, jak również w realizacjach dramaturgii współczesnej: Świadka VI w „Dochodzeniu” Weissa, Bukary w „Przedstawieniu Hamleta we wsi Głucha Dolna” Brešana, Goi w „Gdy rozum śpi” Vallejo, Krappa w „Ostatniej taśmie Krappa” Becketta, Bruscona w „Komediancie” Bernharda. Zdjęciom towarzyszy materiał filmowy, wyświetlany na monitorze, z fragmentami archiwalnych przedstawień z udziałem Tadeusza Łomnickiego, np: „Kordiana”, „Kariery Artura Ui”, „Przedstawienia Hamleta we wsi Głucha Dolna” i „Ja, Feuerbach”.

W historii polskiego teatru Tadeusz Łomnicki zajął miejsce na samym Olimpie, wielkość jego sztuki – cóż, że ulotnej – pozostaje punktem odniesienia dla kolejnych pokoleń aktorów. Mamy nadzieję, że ta sztuka zapisała się również w pamięci tych widzów, którzy podziwiali Łomnickiego na scenie. Ci, którym nie było dane zetknąć się z jego artyzmem, dowiedzą się o istnieniu niepowtarzalnego twórcy
– mówi Elżbieta Wrotnowska-Gmyz, dyrektor Instytutu Teatralnego.

Łomnicki współpracował z najważniejszymi reżyserami powojennego polskiego teatru, przede wszystkim z Erwinem Axerem (25 lat razem w zespole Teatru Współczesnego), ale również Adamem Hanuszkiewiczem, Konradem Swinarskim, Andrzejem Wajdą, Kazimierzem Kutzem, Romanem Polańskim, Kazimierzem Dejmkiem i Antonim Liberą.

Wśród autorów prezentowanych w Kordegardzie portretów znaleźli się: Edward Hartwig, Renard Dudley, Piotr Barącz, Zygmunt Rytka, Franciszek Myszkowski, Andrzej Krynicki, Juliusz Multarzyński, Marek Holzman, Mariusz Stachowiak i Renata Pajchel.


Kordegarda Galeria Narodowego Centrum Kultury: Teatralne maski Tadeusza Łomnickiego
Czas trwania: 3 marca – 27 marca 2022
Wernisaż: 3 marca 2022, godz. 18:00
Oprowadzanie kuratorskie: 12 marca, godz. 16:00-18:00 i 27 marca, godz. 16:00-18:00
Kurator: Michał Smolis, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego
Organizatorzy: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Narodowe Centrum Kultury, kordegarda.org


 

Tadeusz Łomnicki – aktor, reżyser, pedagog, dyrektor teatru, rektor PWST, pisarz. Urodził się 18 lipca 1927 roku w Podhajcach koło Lwowa. W czasie drugiej wojny światowej ukończył Gimnazjum Handlowe w Dębicy, od 1942 roku przebywał w Krakowie. Wstąpił do Szarych Szeregów, potem był żołnierzem Armii Krajowej. Uczył się gry na skrzypcach i pisał. W lutym 1945 roku zdał do Studia przy Starym Teatrze, które ukończył rok później. Debiutował tam epizodyczną rolą Pasterza w „Mężu doskonałym” Zawieyskiego (1945). Do 1949 roku występował na scenach krakowskich, z wyjątkiem sezonu 1946/47, który spędził w Teatrze Miejskim w Katowicach, gdzie zagrał pierwsze głośne role – tytułową w „Szczęściu Frania” Perzyńskiego, Chłopca z deszczu w „Dwóch teatrach” Szaniawskiego i Puka w „Śnie nocy letniej” Shakespeare’a. Od sezonu 1949/50 do 1974 roku był zaangażowany przez Erwina Axera do Teatru Współczesnego w Warszawie (w latach 1955–1957 połączonego z zespołem Teatru Narodowego), gdzie przeszedł do historii jako tytułowy Kordian w dramacie Słowackiego (1956), Orestes w „Muchach” Sartre’a (1957) i „Ifigenii w Taurydzie” Goethego (1961), Ui w „Karierze Artura Ui” Brechta (1962), Solony w „Trzech siostrach” Czechowa (1963), Łatka w „Dożywociu” Fredry (1963), Głumow w „Pamiętniku szubrawca” Ostrowskiego (1966), Edgar w „Play Strindberg” Dürrenmatta (1970), tytułowy bohater w „Lirze” Bonda (1974). W sezonie 1974/75 związał się z Teatrem Narodowym za dyrekcji Adama Hanuszkiewicza, gdzie wystąpił jako Gospodarz w „Weselu” Wyspiańskiego (1974) i Prisypkin w „Pluskwie” Majakowskiego (1975). W latach 1976–1981 pełnił funkcję dyrektora i kierownika artystycznego Teatru Na Woli w Warszawie, zagrał tam m.in.: Goyę  w „Gdy rozum śpi…” Vallejo (1976), Bukarę w „Przedstawieniu Hamleta we wsi Głucha Dolna” Brešana (1977), tytułowe w „Życiu Galileusza” Brechta (1978) i „Fantazym” Słowackiego oraz Salieriego w „Amadeuszu” Shaffera (1981). Okres 1981–1984 spędził w stołecznym Teatrze Polskim kierowanym przez Kazimierza Dejmka, gdzie wystąpił w roli Człowieka w prapremierze „Ambasadora” Mrożka (1981) i Papkina w „Zemście” Fredry (1983). Od sezonu 1984/85 do 1987/88 był aktorem Teatru Studio,  w którym stworzył kreacje w dramatach Samuela Becketta w przekładzie i reżyserii Antoniego Libery: Mężczyznę w „Komedii”, Krappa w „Ostatniej taśmie” (1985), Hamma w „Końcówce” i Reżysera w „Katastrofie” (1986). W ostatnim okresie życia nie związał się żadnym zespołem, grał gościnnie: rolę tytułową w „Ja, Feuerbach” Dorsta (1988) w Teatrze Dramatycznym, Kościuszkę w „Lekcji polskiego” Bojarskiej (1988) w Teatrze Powszechnym, Bohatera w „Kartotece” Różewicza (1989) w Teatrze Studio i Bruscona w „Komediancie” Bernharda (1990) w Teatrze Współczesnym.

Zmarł 22 lutego 1992 roku w trakcie próby „Króla Leara” Shakespeare’a na scenie Teatru Nowego w Poznaniu, na tydzień przed planowaną premierą


Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego jest Narodową Instytucją Kultury finansowaną ze środków budżetu Państwa.

(Przeczytaj więcej na ten temat)

minione daty

Data Godzina Wydarzenie Wstęp
czwartek 03.03.2022 —
niedziela 27.03.2022
Kordegarda. Galeria NCK | ul. Krakowskie Przedmieście 15/17
Wstęp wolny

Powiązane

Zobacz również

Ten serwis korzysta z cookies Polityka prywatności