Instytut Teatralny zaprasza 22 września o godz. 17:00 na kolejny wykład Tadeusza Kornasia pt. „Zawodowcy!? Teatr Ósmego Dnia, Akademia Ruchu, Teatr STU i inni”. Wykład odbywa się w ramach cyklu „PRL: teatr studencki i inny”. Bezpłatne zaproszenia dostępne są na stronie Instytutu oraz w serwisie GoOut.net.
W końcówce dekady lat 70. teatr studencki rozwijał się bardzo dynamicznie. Powstało sporo wybitnych spektakli. Jednak termin „teatr studencki” przestawał być wystarczający. Wielu twórców skończyło już studia, dla wielu teatr, a nie studia, stawał się najważniejszy. Coraz częściej mówiono więc raczej o młodym teatrze, teatrze młodej inteligencji, teatrze alternatywnym… Także sytuacja polityczna powodowała, że cały ten ruch zaczął przeżywać istotne perturbacje.
Kilka grup o najdłuższym stażu wyszło wtedy spod egidy SZSP, zyskując status twórców zawodowych. Jako pierwszy poszedł tą drogą Teatr STU, który zarazem, wchodząc na nową ścieżkę, zaczął się dystansować od ruchu. Potem uzawodowione zostały kolejne grupy: Teatr Kalambur, Teatr 77, Teatr Ósmego Dnia i Akademia Ruchu. W ich przypadku związki ze środowiskiem pozostały bardzo mocne. Grupy te wciąż brały udział w festiwalach studenckich, wciąż współpracowały z zespołami studenckimi.
Szczególne miejsce zajmował prowadzony przez Lecha Raczaka Teatr Ósmego Dnia. Radykalna politycznie i społecznie wymowa spektakli powodowała dotkliwe szykany służb wobec członków zespołu. Jednak ta atmosfera fermentu została wykorzystana przez grupę artystycznie. Po uzawodowieniu powstały dwa chyba najgłośniejsze w historii teatru spektakle – „Ach, jakże godnie żyliśmy” (1979) i „Więcej niż jedno życie” (1981) – które bezlitośnie diagnozowały degrengoladę komunistycznej utopii w gierkowskiej Polsce.
Równie wyraziste były przedsięwzięcia Akademii Ruchu. Z jednej strony były to drobne interwencje teatru w przestrzeni miejskiej, z drugiej spektakle. Na przykład „Życie codzienne po Wielkiej Rewolucji Francuskiej” (1979) przenosiło z przestrzeni publicznej na scenę najzwyklejsze codzienne zachowania ludzi, czyniąc z przedstawienia wielką metaforę podłych czasów, w których przyszło wtedy żyć. Równie ciekawe inicjatywy tworzyły pozostałe uzawodowione teatry.
Podczas wykładu prof. Tadeusz Kornaś omówi najważniejsze przedstawienia „teatru studenckiego i innego” z ostatnich lat dekady do „wybuchu” strajków sierpniowych i powstania „Solidarności”. Także grup „nieuzawodowionych”. Profesor odniesie się również do miejsca ruchu młodego teatru w pejzażu politycznym tego burzliwego okresu.
Tadeusz Kornaś
Profesor w Katedrze Teatru i Dramatu Uniwersytetu Jagiellońskiego. Interesuje się przede wszystkim teatrem polskim i powszechnym XX i XXI wieku. Teatr polski tego okresu bada w szerszym kontekście historii i przemian społecznych. Specyficzne miejsce w obszarze zainteresowań teatrem polskim zajmuje teatr „inny” – sytuujący się na peryferiach głównego obiegu artystycznego.
Odrębnym kręgiem zainteresowań jest teatr średniowieczny, ze szczególnym uwzględnieniem dramatu liturgicznego. Temat ten ewokuje kolejne zagadnienia badawcze, dotyczące zagadnień dramatu i teatru religijnego.
Zajmuje się też teatrem lalki, formy, maski. Od 2017 roku jest członkiem komitetu redakcyjnego kwartalnika „Teatr Lalek”.
NAGRANIA WYKŁADÓW W RAMACH CYKLU DOSTĘPNE SĄ NA KANALE YOU TUBE :+
