Instytut im. Jerzego Grotowskiego oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego zapraszają do udziału w wykładzie prof. Dariusza Kosińskiego pt. „Zatarta ciągłość. Polska awangarda teatralna i jej rodzime kontynuacje” w ramach Otwartego Uniwersytetu Poszukiwań. Wykład odbędzie się w piątek 14 października 2022 o godz. 17:00 w Czytelni im. Ludwika Flaszena Instytutu Grotowskiego we Wrocławiu. Bezpłatne wejściówki na wykład dostępne są na stronie Instytutu Grotowskiego.
W odniesieniu do polskiej awangardy teatralnej utrzymuje się wciąż teza sformułowana przez najważniejszy autorytet rodzimej historii teatru – prof. Zbigniewa Raszewskiego. Według niego awangarda była „epizodem wyrastającym na uboczu, z dala od głównych linii rozwojowych”, na których „znalazł się u nas […] teatr monumentalny Schillera i Horzycy” jako najważniejsze „ogniwo łączące stary teatr z nowym, zapewniające naszemu teatrowi ciągłość rozwoju”. W trakcie wykładu postaram się udowodnić, że z perspektywy dzisiejszej teza ta jest błędna, ponieważ historyczna awangarda teatralna w Polsce rozpoczęła procesy, których powojenne kontynuacje zaowocowały najważniejszymi osiągnięciami artystycznymi polskiej sztuki scenicznej oraz rewolucjami teatralnymi o światowym zasięgu. Odwołując się do kluczowych w tym kontekście odkryć dotyczących performatywności wydarzenia teatralnego dokonanych przede wszystkim przez Helenę i Szymona Syrkusów, Witolda Wandurskiego i artystów z kręgu krakowskiego Cricotu, postaram się wykazać, że to nie anachroniczny dziś całkowicie teatr monumentalny, ale właśnie awangarda zapewniła polskiemu teatrowi ciągłość rozwoju.
Dariusz Kosiński jest badaczem teatralnym i performatykiem, profesorem w Katedrze Performatyki Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 2010–2013 dyrektor programowy Instytutu im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu, a następnie, do grudnia 2018 zastępca dyrektora Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. Najważniejsze publikacje: „Polski teatr przemiany” (Wrocław 2007), „Teatra polskie. Historie”, (Warszawa 2010), „Teatra polskie. Rok katastrofy” (Warszawa 2012). Ostatnio wydał dwie monografie o wczesnych przedstawieniach Teatru 13 Rzędów „Grotowski. Profanacje” (Wrocław 2015) i „Farsy-misteria” (Wrocław 2018), zbiór esejów „Performatyka. W(y)prowadzenia” (Kraków 2016) oraz książkę „Uciec z «Wesela»” (Kraków 2019) poświęconą Stanisławowi Wyspiańskiemu. Od jesieni 2016 stale współpracuje z „Tygodnikiem Powszechnym” jako krytyk teatralny i publicysta. Od 2021 wraz z Katarzyną Woźniak prowadzi wydawnictwo Żywosłowie.z
Celem planowanego na rok akademicki 2022/2023 kursu wiodącego Otwartego Uniwersytetu Poszukiwań (OUP) jest prezentacja wybranych idei, projektów i dokonań polskiej i środkowoeuropejskiej awangardy teatralnej z odwołaniem do współczesności, zarówno w aspekcie twórczych rozwinięć i reinterpretacji, jak i wyzwań dotyczących kształtu powstającej współcześnie tożsamości kulturowej.
Kurs realizowany jest we współpracy z zespołem badawczym projektu „Odzyskana awangarda. Polska i środkowoeuropejska awangarda teatralna”, realizowanego ze środków Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego (kierownik projektu: prof. dr hab. Małgorzata Leyko).
