Nakładem Wydawnictwa Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego ukazała się pierwsza monografia naukowa poświęcona w całości sytuacji teatru w czasie pandemii, pokazująca zarówno doświadczenie teatrów, jak i widzów. Książka już wkrótce będzie dostępna w sprzedaży w księgarni „Prospero”. 

Książka „Teatr w pandemii” jest zbiorem artykułów przygotowanych na podstawie badań polskiego teatru i życia teatralnego w czasie pandemii, prowadzonych w 2020 przez interdyscyplinarne grona badaczy i badaczek. Jak piszą redaktorki publikacji – dr Katarzyna Kalinowska i dr Katarzyna Kułakowska – jej głównym celem i ambicją jest „zajrzenie w każdy zakamarek świata teatru i udokumentowanie jego kondycji w bezprecedensowym czasie pandemii”. 

Książka składa się z dwóch części oraz bibliografii i aneksu, w którym znajdują się szczegółowe opisy założeń metodologicznych siedmiu projektów badawczych, które zostały zrealizowane w 2020. Pierwsza część książki przedstawia perspektywę teatrów, składającą się z różnorodnych doświadczeń: od głosów osób zarządzających instytucjami kultury, przez pracowników i pracownice różnych działów i zespołów w teatrach, twórców i twórczynie, do osób prowadzących amatorskie grupy teatralne. Druga część dotyczy publiczności, wśród której znajdują się zarówno stali odbiorcy i odbiorczynie oferty teatralnej, jak i nowa, zrodzona w pandemii widownia, a także profesjonalni widzowie i widzki, czyli krytycy i krytyczki. Układ tekstów odzwierciedla strukturę procesu badawczego – od badań eksploracyjnych, dostarczających wstępnych rozpoznań badanych zjawisk, które następnie były pogłębiane w dalszych badaniach skoncentrowanych na szczegółowych zagadnieniach. 

W 2021 w oparciu o wspomniane wcześniej badania powstało siedem unikatowych raportów, wielostronnie analizujących skutki pandemii dla całego ekosystemu teatralnego: od instytucji i organizacji teatralnych, przez ich pracowników, artystów oraz publiczność. Ich publikację Instytut Teatralny rozpoczął w marcu 2021. Prezentacji wyników kolejnych badań towarzyszyły webinaria.

Książkę „Teatr w pandemii” już wkrótce będzie można kupić w księgarni „Prospero” Instytutu Teatralnego – jedynej w Polsce specjalistycznej księgarni poświęconej w całości teatrowi.

Mimo obaw o brak dystansu czasowego do przedmiotu badań i niepokoju o możliwą mozaikowość wynikającą z założonej a priori polifonii badawczej, udało się stworzyć panoramiczny, holistyczny, pogłębiony, wieloaspektowy wizerunek społecznego świata teatru, niezwykle aktualny, kreślony in statu nascendi, w trakcie trwania covidowej rzeczywistości.

dr hab. Emilia Zimnica-Kuzioła, prof. UŁ

Głównym celem przeprowadzonych i przedstawionych w tej książce badań empirycznych było jak najbardziej wszechstronne i wieloaspektowe zdiagnozowanie i udokumentowanie sytuacji teatrów w Polsce w czasach pandemii. Przeprowadzone badania tę funkcję diagnostyczną z całą pewnością wypełniły. Co więcej, choć większość uzyskanych wyników odnosi się do czasu pandemii, część zebranych danych uzupełnia naszą wiedzę o sytuacji teatru w Polsce niekoniecznie w powiązaniu z pandemią (…). Choć więc autorzy diagnozują sytuację teatru w Polsce w czasie pandemii, zarazem niejako w tle diagnozują ich sytuację przed wybuchem pandemii i – można założyć – w pewnym stopniu również po jej wygaśnięciu.

dr hab. Wojciech Pawlik, prof. UW

W maju 2020 przy Instytucie Teatralnym powołany został Zespół Ekspercki ds. sytuacji teatrów w pandemii, który połączył wszystkie środowiska teatralne w kraju.