W ramach rozpoczętego w tym roku programu stypendialnego DRAMATOPISANIE przybliżamy sylwetki i pracę jego laureatek (Antonina Grzegorzewska, Amanita Muskaria). Opublikowany poniżej „Słownik twórczości Antoniny Grzegorzewskiej” to 10 haseł opracowanych przez Kamilę Łapicką, które w przekrojowy, ale i szczególny sposób – wychodząc od nieoczywistych pojęć i detali („Płaszcz”, „Samolot”, „Figura odrzuconej”) – prowadzą przez życie i dorobek dramatopisarki.
DRAMATOPISANIE to nowy program stypendialny Instytutu Teatralnego służący wspieraniu polskiej dramaturgii współczesnej. W jego pierwszej odsłonie kapituła konkursu w składzie: Anna Augustynowicz, Małgorzata Bogajewska, Jacek Kopciński, Jarosław Cymerman i Wawrzyniec Kostrzewski przyznała dwa półroczne stypendia (każde w wysokości 30 tys. złotych) Antoninie Grzegorzewskiej oraz duetowi Gabriela Muskała/Monika Muskała. W jego ramach powstaną dramaty, które wydamy nakładem wydawnictwa IT i które zostaną wystawione na scenach teatrów publicznych.
Zapraszamy do poznania bliżej naszej pierwszej laureatki i do lektury (w kolejnej odsłonie cyklu ukaże się słownik twórczości duetu Gabriela Muskała/Monika Muskała).
SŁOWNIK TWÓRCZOŚCI ANTONINY GRZEGORZEWSKIEJ
AUTOBIOGRAFIZM ZAKAMUFLOWANY
… czyli osobiste odniesienia z trudno dostępnym kluczem. Rozpoczyna je monolog On. Antonina Grzegorzewska napisała go po ukończeniu studiów w warszawskiej ASP („On jest zakończeniem etapu, w którym nie zabieram głosu, rozpoczęciem drogi, moim początkiem, samotnym, dorosłym”).
DRESZCZ TEATRALNY
Punktem wyjścia jest zdanie: „Tylko teksty teatralne, które same w sobie, na poziomie lektury, wywołują dreszcz teatralny, bez świateł, muzyki, aktorów, a właściwie z tym wszystkim, ale zakamuflowanym w jakimś dramaturgicznym kodzie, rytmie, barwie słowa, zapisanym geście, tylko takie teksty są dla mnie inspirujące”.
FIGURA ODRZUCONEJ
Kobieta stanowi centrum twórczości Antoniny Grzegorzewskiej. I motywację jej dramatopisarskiej działalności.
KONTRAPUNKT
W teatrze antycznej Grecji chór pełnił bardzo istotną rolę, spajając w swoich występach śpiew, taniec i muzykę. Mirosław Kocur podaje, że „poeci z pierwszego pokolenia dramaturgów sami trenowali swe chóry”; Ajschylos uchodził za twórcę cenionych choreografii, a Sofokles za utalentowanego tancerza.
MIĘDZY AULIDĄ I TAURYDĄ
Słowo apartado ma po hiszpańsku kilka znaczeń: odosobniony, inny, skrytka pocztowa, akapit, zamykanie byków w boksach na kilka godzin przed corridą. W tytule spektaklu Antoniny Grzegorzewskiej Tauryda. Apartado 679 liczba wskazuje numer skrytyki pocztowej, ale dwa pierwsze znaczenia także byłyby pomocne w jego interpretacji.
PŁASZCZ
Gogol, Columbo, Grzegorzewski. Łączy ich przynajmniej jedno. Płaszcz. Słynny zielony płaszcz, noszony przez Jerzego Grzegorzewskiego przez dużą część życia, przedostał się także do dramaturgii jego córki.
SAMOLOT
Wiele osób umiałoby odpowiedzieć na pytanie, którego dnia jest obchodzony Międzynarodowy Dzień Teatru, ale dlaczego przypada on akurat 27 marca nie jest już takie oczywiste.
WODNA NIMFA
Taki właśnie tytuł, Wassernymphen, nosi jeden z pięknych i lekkich utworów fortepianowych umieszczonych przez Valenthina Engela w muzycznym elementarzu Mein erstes Klavierbüchlein.
ZŁODZIEJ Z LUWRU
Antonina Grzegorzewska jest absolwentką Wydziału Malarstwa warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych (2002). Specjalizuje się w ceramice. Jej dyplom był wyrazem fascynacji dziełami francuskiego pisarza Bernarda-Marie Koltèsa.
ŻELAZEM PO SZKLE
Pierwsze teksty dramatyczne Antoniny Grzegorzewskiej – On i Zapnij się, ze skrótami – miały formę monologu. Jego nieznoszący sprzeciwu głos, interwencyjna moc i pozorna władza nad słuchaczem wydawały się autorce zachwycające.
