fbpx
Juliusz Osterwa | „Dzienniki wypraw 1938-1939”

Juliusz Osterwa | „Dzienniki wypraw 1938-1939”

Drugi tom serii „Reducie na stulecie”
Staranne edytorsko, bogato ilustrowane wydanie zapisków Juliusza Osterwy z lat 1938–1939, znanych dotąd tylko nielicznym badaczom.  Ciekawy dokument nie tylko dla teatrologów, ale też dla historyków, socjologów, antropologów czy kulturoznawców. I dla wszystkich, którzy interesują się dwudziestoleciem międzywojennym.

 

Juliusz Osterwa nigdy nie napisał tomu zatytułowanego Dzienniki wypraw 1938—1939. Na niniejsze wydanie składają się cztery korpusy tekstów połączone i zestawione decyzją redaktorów. (…)

Pierwszy rozdział stanowi Podróż do Ceuty — dziennik Osterwy z wyprawy do Afryki, spisany pomiędzy 6 a 30 kwietnia 1939 roku. Osterwa wraz z żoną Matyldą z Sapiehów odbył ponadtrzytygodniowy turystyczny rejs na transatlantyku MS „Piłsudski”, który objął takie miasta, jak: Lizbona, Neapol, Palermo, Trypolis, a jego celem była „ukochana Ceuta”. Ukochana, oczywiście z racji Księcia Niezłomnego, którego Osterwa nie tylko recytuje w podróży współpasażerom, ale z którego cytaty, parafrazy, przepełniają — często melancholijne — zapisy.

Drugi rozdział to dziennik z objazdu Reduty ze spektaklem Uciekła mi przepióreczka Stefana Żeromskiego, który odbył się pomiędzy 30 kwietnia a 6 lipca 1938 roku. Zespół Objazdowy Reduty odwiedził wówczas 56 miast i dał 62 pokazy. (…)

Jakże odmienna pod tym względem jest późniejsza o rok relacja z wyprawy z dramatem Jerzego Zawieyskiego Powrót Przełęckiego. Objazd objął 45 miast i trwał (z przerwą) dwa miesiące: od 29 maja do 30 lipca 1939. Marszruta z „sequelem” dramatu Żeromskiego powielała w dużej mierze marszrutę z roku poprzedniego (Śląsk, Mazowsze, Lubelszczyzna, Kresy), jednak tym razem autor o wiele więcej miejsca i uwagi poświęcił zwiedzanym miastom, warunkom, w jakich grali, reakcjom publiczności, frekwencji na przedstawieniach, codzienności podróży, wizytom u przyjaciół, relacjom z kontaktów z miejscowymi notablami. (…)

Jako czwartą część tomu zdecydowaliśmy się dołączyć Przygotowania [Redutowe], obszerny fragment zeszytu Osterwy spomiędzy czerwca i września 1939 roku, poświęcony wyłącznie organizacji i planowaniu wypraw. Ma on zupełnie inny charakter — to inwentarze tego, co zabrać w trasę, harmonogramy zadań, rozdzielanie obowiązków pomiędzy uczestników, tworzenie regulaminów i zasad obowiązujących w objeździe. Osterwa objawia się tu jako pieczołowity i drobiazgowy organizator, wizjonerski menadżer, a niekiedy i despotyczny lider. Kilkadziesiąt stron szczegółowych planów i projektów to zarówno podsumowanie i zapis piętnastoletnich doświadczeń Reduty wędrownej, jak i program na przyszłość — choćby dla planowanych na wrzesień 1939 roku pokazów Księcia Niezłomnego w ramach obchodów rocznicowych poświęconych Juliuszowi Słowackiemu. Nic z tych planów nie udało się zrealizować — przygotowania przerwała wojna…


 

Juliusz Osterwa
Dzienniki wypraw 1938-1939

Andrzej Kruczyński (red.), Wanda Świątkowska (red.)
Wydawnictwo: Muzeum Teatralne, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego
ISBN/ISSN: 978-83-66124-20-2
Miejsce wydania: Warszawa
Rok wydania: 2020
Liczba stron: 474
Oprawa: twarda

Książka dostępna jest w księgarni PROSPERO Instytutu Teatralnego w cenie 50 zł.

–> PRZEJDŹ NA STRONĘ KSIĘGARNI

Książka ukazała się w serii „Reducie na stulecie”

Seria „Reducie na stulecie” została zainaugurowana w 2019 roku dla uczczenia setnego jubileuszu założenia Reduty. Celem serii jest podtrzymanie i umocnienie obecności Reduty we współczesnym życiu humanistycznym i artystycznym. Dzieło Juliusza Osterwy i Mieczysława Limanowskiego to nie tylko instytucja teatralna, ale laboratorium technik aktorskich i metod inscenizacji, wzór zespołu i organizacji, program etyczny i ideowy, szereg projektów artystycznych, pedagogicznych, organizacyjnych i społecznych.

Publikacje wydawane w serii mają na celu popularyzowanie dorobku Reduty, propagowanie jej idei, zapraszanie do przemyślenia jej dziedzictwa. Dlatego seria prezentuje krytyczne edycje materiałów źródłowych, monografie dotyczące poszczególnych aspektów działalności Reduty, biografie ludzi z nią związanych, opracowania repertuaru, konteksty teatru międzywojnia i analizy przejawów tradycji Redutowej we współczesnym życiu teatralnym. Do Reduty warto nie tylko wracać, ale warto zobaczyć ją w nowych konstelacjach i ze współczesnej perspektywy oraz sprawdzać, co ma nam do zaoferowania dzisiaj.


Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego jest Narodową Instytucją Kultury finansowaną ze środków budżetu Państwa.

(Przeczytaj więcej na ten temat)

Powiązane

Ten serwis korzysta z cookies Polityka prywatności