Ta książka jest zaproszeniem do czynnego myślenia – o tekstach Wyspiańskiego i poprzez nie. Gromadzi teksty, które powstały w trakcie projektu artystyczno-badawczego „Poza kanonem, pomiędzy akademią a praktyką. Dramaty Stanisława Wyspiańskiego”. Jego zasadniczym celem było stworzenie scenicznego laboratorium, w którym w intensywnym dialogu i w warunkach swobodnego eksperymentu zaproszeni badacze i artyści mogli dążyć do odkrycia nowych sposobów interpretacji twórczości teatralnej autora Wyzwolenia. Laboratoryjnej pracy poddano sześć utworów Wyspiańskiego, sytuujących się na obrzeżach kanonu: Requiem, Bolesław Śmiały, Legion, Klątwa, Śmierć Ofelii, Legenda.
Inicjując projekt, szliśmy za wskazaniem Wyspiańskiego: „przewalczyć myślą”. Powrót do jego tekstów wydała nam się dziś – w kontekście polskiego życia zbiorowego szczególnie ważny. Zmęczenie niedoformiem i nagromadzeniem konkurencyjnych wzorców i scenariuszy zaowocowało po dwudziestu latach od odzyskania suwerenności, agresywną rekonstrukcją przeszłości, obwarowywanej sakralnymi nakazami. Naród kulturowy jako twarda oczywistość zamienia się w broń przeciwko wszelkim odmiennościom i próbom twórczego przewalczenia jego przeszłości, której – chcąc nie chcąc – jesteśmy wytworem. Takiego kultu Wyspiański nigdy nie aprobował, równie mocno protestując jednak przeciwko wymazywaniu tego kształtującego nas i wciąż aktywnego dziedzictwa.
Praca podjęta przez autorów interpretacji jego tekstów pokazanych na scenie Instytutu Teatralnego i zapisanych w niniejszym tomie jest świadectwem przyjęcia takiej właśnie postawy. Nie musimy, a nawet nie powinniśmy próbować iść wprost za słowami Wyspiańskiego, traktować cytaty z niego jak maksymy i motta, ale postawa, którą żył, wydaje się dziś polityczną i kulturową koniecznością.
Poza kanonem. Wyspiański
Agata Adamiecka-Sitek (red.), Dariusz Kosiński (red.)
Wydawnictwo: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego
ISBN/ISSN: 978-83-63276-98-0
Miejsce wydania: Warszawa
Rok wydania: 2018
Liczba stron: 436
Oprawa: Broszura ze skrzydełkami
Książka dostępna jest w księgarni PROSPERO Instytutu Teatralnego w cenie 25 zł.