W tomie znajdziemy odpowiedź na zasadnicze trzy pytania: jak w poszczególnych krajach funkcjonują teatry, w jakich formach organizacyjnych i instytucjonalnych prowadzą swą działalność, jak są finansowane i nadzorowane, wreszcie jaki posiadają status społeczny. To stanowi meritum opracowań, które wszakże dalece wybiegają poza sprawozdanie i opis, zresztą niezwykle cenny i potrzebny, zważywszy na odczuwalny brak wśród polskich wydawnictw naukowych poświęconych zarządzaniu kulturą podobnego kompendium sprofilowanego pod kątem teatru.
Niezwykle interesująca i rzec by można komplementarna wobec opisów jest bowiem pogłębiona analiza zarówno systemowych rozwiązań, jak również konkretnych strategii, decydujących o charakterze życia teatralnego i funkcjonowania teatrów w poszczególnych krajach w trzech zasadniczych kontekstach:
1/ zasad gospodarki rynkowej (ekonomika kultury),
2/ praktykowanych przez wieki form organizacji teatru jako „przedsiębiorstwa” (historia i socjologia teatru),
3/ aktualnych rozwiązań prawno-ustrojowych przyjętych w poszczególnych krajach europejskich w procesie włączania/wyłączania sektora działalności kulturalnej spod państwowej kurateli.
W proponowanych opracowaniach eksponuje się zatem sieć powiązań między państwem (jego ustrojem, historią i przyjętą koncepcją polityki kulturalnej) teatrem (jako instytucją i dziedziną sztuki) oraz rynkiem (globalnym, krajowym dóbr kultury, komercyjnym), różnie rozkładając akcenty. Uwidacznia się to w proponowanych przez autorów ujęciach tematu, wybranych perspektywach i typach dyskursu, co podkreślam – różnorodnych, niezwykle bogatych, o różnym stopniu uszczegółowienia, co przydaje publikacji jako całości dodatkowy walor poznawczy i wręcz metodologiczny.
– dr hab. Dorota Fox
SPIS TREŚCI
Wstęp
Systemy dążące do decentralizmu
Piotr Olkusz Organizacja życia teatralnego we współczesnej Francji
Jolanta Sławińska-Ryszka Ku pluralizmowi. Organizacja teatrów w Wielkiej Brytanii
Paweł Płoski Od decentralizacji do decentralizacji. System teatralny w Polsce
Federalistyczne systemy organizacji teatrów
Karolina Prykowska-Michalak Organizacja teatrów w Niemczech. Szesnaście systemów
Monika Wąsik Organizacja teatrów w Austrii
Małgorzata Ćwikła Krajobraz teatralny Szwajcarii
Organizacja teatrów w krajach nordyckich
Daria Kubiak Organizacja szwedzkiego systemu teatralnego
Alette Scavenius, Kim Skjoldager-Nielsen Wpływ inicjatywy prywatnej na rozwój duńskiego systemu teatralnego
Laura Gröndah Amatorskie korzenie fińskiego systemu teatralnego
System organizacji teatrów w nowych państwach europejskich
Sylwia Czachór Czeski system teatralny
Krištof Jacek Kozak Rozwój współczesnego systemu organizacji teatrów w Słowenii
Ina Pukelytė Porównanie efektywności działania litewskich teatrów państwowych oraz scen niezależnych
Studia przypadków
Małgorzata Dąbrowska System zasiłków dla pracowników branży teatralnej i widowisk – punkt zapalny francuskiej polityki kulturalnej
Joanna Szulborska-Łukaszewicz Miejsce teatru w polityce kulturalnej państwa i polskich samorządów. Teatry krakowskie
Karolina Prykowska-Michalak, Teatr w Niemczech
Sylwia Czachór Stagione w czeskim teatrze
Noty o autorach
Indeks